دندان‌های عقل آخرین دندان‌هایی هستند که درمی‌آیند و گاهی سر جای اصلی خودشان و در مسیر طبیعی رشد نمی‌کنند. بعضی از آن‌ها چون جای کافی پیدا نمی‌کنند، رشدشان کامل نمی‌شود و در لثه فرو می‌روند یا به صورت کج و خوابیده قرار می‌گیرند. چنین عارضه‌ای باعث ایجاد درد، عفونت و حتی جابجا شدن سایر دندان‌ها روی لثه می‌شود. این وضعیت در علم دندان پزشکی با عنوان «دندان نهفته» شناخته می‌شود و نیازمند جراحی است.
تفاوت‌های دندان عقل کاملاً نهفته، دندان عقل نیمه نهفته و دندان عقل غیر نهفته
دندان عقل همان دندان‌های آسیای سوم هستند که بین 18 تا 25 سالگی ظاهر می‌شوند.
دندان عقل کاملا نهفته در دهان قابل مشاهده نیست، دندان عقل نیمه نهفته، کاملا رشد نکرده است و تنها بخشی از آن قابل مشاهده است و دندان عقل غیر نهفته مانند دندان‌های دیگر رشد خود را کامل کرده و روی لثه قرار دارند.
دندان عقل نهفته انواع مختلفی دارد:
- نهفتگی افقی: زمانی است که دندان عقل به صورت افقی درون لثه قرار گرفته است و فشار زیادی به دندان‌های جانبی وارد می‌کند.
- نهفتگی عمودی: زمانی است که دندان به شکل صحیح و عمودی قرار دارد، اما درون لثه پنهان است.
- نهفتگی مزیال: این نوع نهفتگی زمانی اتفاق می‌افتد که دندان عقل زاویه‌ای مایل به جلوی دهان پیدا کرده است.
- نهفتگی دیستال: این نوع نهفتگی نادرترین نوع نهفتگی دندان عقل است و دندان، زاویه‌ای رو به پشت دهان پیدا کرده است و موقعیتی بر عکس نهفتگی مزیال دارد.
جالب است بدانید دندان عقل نهفته بسیار شایع است و یکی از تحقیقات نشان داده که حدود 90 درصد افراد دارای یک دندان عقل نهفته هستند. بنابراین داشتن اطلاعات درباره جراحی دندان های نهفته و عقل ضروری است.
چگونه بفهمیم دندان عقل نهفته داریم؟
معمولا دندانپزشک‌ها با انجام معاینات می‌توانند متوجه شوند که آیا شما دندان عقل نهفته دارید یا خیر. با این وجود تنها راه تشخیص قطعی و نوع نهفتگی، عکسبرداری است. با عکسبرداری می‌توان با قطعیت نظر داد که دندان نهفته به فک و دیگر دندان‌ها آسیب زده است یا خیر.
دندان عقل نهفته چه تاثیری بر روی سلامتی دارد؟
دندان عقل نهفته با فشار وارد کردن به استخوان فک و دیگر دندان‌ها می‌تواند مسیر قرارگیری دندان‌ها را دچار مشکل کند و با نزدیک کردن دندان‌ها به یکدیگر، زمینه ایجاد پوسیدگی را فراهم نماید. از طرفی تمیز کردن دندان‌های عقل آسان نیست و احتمال پوسیدگی این دندان‌ها نیز بالاست. چنانچه دندان عقل دچار عفونت شود باعث ایجاد درد در محدوده فک و صورت و حتی سردرد خواهد شد.
علائم داشتن دندان عقل نهفته چیست؟
دندان عقل نهفته ممکن است هیچ نشانه قابل توجهی نداشته باشد، اما گاهی اوقات این عارضه از طریق بوی بد دهان، خونریزی لثه درد در ناحیه فک و صورت و ناتوانی برای باز کردن کامل دهان ظاهر می‌شود.
درمان دندان عقل نهفته
دندانپزشکان به محض اینکه متوجه شوند فرد دارای دندان عقل نهفته است، معمولاً جراحی و کشیدن دندان را پیشنهاد می‌کنند. حتی ممکن است دندان نهفته هنوز به مرحله عفونت و درد نرسیده باشد و یا مشکل خاصی برای فرد ایجاد نکرده باشد، با این حال علم دندانپزشکی توصیه می‌کند برای پیشگیری از بروز مشکلات بعدی در اولین فرصت عمل جراحی دندان های عقل و نهفته انجام گیرد.
اگرچه هنوز هم بسیاری از افراد از انجام معاینات و عمل‌های جراحی روی لثه و دندان می‌ترسند و کشیدن دندان عقل دردناک به نظر می‌رسد، اما در دنیای امروز با توجه به تولید و ساخت انواع مسکن‌های موثر و پیشرفت علم دندانپزشکی، جای ترس و نگرانی وجود ندارد. محدوده فک شما در حین عمل جراحی دندان های عقل و نهفته بی‌حس خواهد بود و درد را احساس نمی‌کند. پس از انجام عمل نیز با تجویز پزشک و استفاده از قرص‌های مسکن، عوارض بعدی قابل کنترل است. اکثر افراد پس از دو تا سه روز می‌توانند به محل کار یا تحصیل بازگردند و اگر عوارض زیاد باشد، پس از یک تا دو هفته بهبودی کامل حاصل خواهد شد.
آیا می‌توان از نهفته شدن دندان جلوگیری کرد؟
اساساً دندان نهفته به این دلیل به وجود می‌آید که فضای فک برای رشد یک دندان جدید کافی نیست.
بنابراین هیچ راه‌حلی برای جلوگیری از نهفته شدن دندان وجود ندارد، اما با رعایت بهداشت دهان و دندان می‌توان تا حدود زیادی از مشکلات لثه و دندان‌ها جلوگیری کرد. پس از اطلاع از نهفته بودن دندان عقل، با هدف کاهش مشکلات در آینده باید جراحی دندان های عقل و نهفته در اولویت قرار گیرد، حتی در سنین کم.
بهترین مرکز برای جراحی دندان های عقل و نهفته باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
وقتی حرف از جراحی دندان‌های عقل و نهفته به میان می‌آید، اولین واکنش طبیعی هر فردی ترس از کلمه جراحی و ناآگاهی نسبت به عملی است که قرار است روی لثه و دندان‌های او انجام گیرد. این یک واکنش طبیعی است و پزشک حاذق باید احساسات، ترس‌ها و دل مشغولی‌های بیمار را درک کند.
پزشک باید با آرامش، اطلاعات دقیق و ساده شده‌ای را به بیمار انتقال دهد که عدم جراحی دندان نهفته چه خطراتی دارد و چگونه می‌تواند باعث ایجاد عفونت، احتمال کیست، آسیب به شریان‌ها و اعصاب و ایجاد شلوغی دندانی شود. همچنین باید توصیه‌های غذایی و دارویی پیش از عمل ارائه گردد و آزمایش‌های لازم قبل از جراحی انجام شود.
در این میان تخصص و تجربه تیم جراحی، امکانات و تجهیزات کلینیک، کادر درمان دلسوز و همراه و قیمت مناسب خدمات بسیار مهم است. اگر این ویژگی‌ها را در مرکزی دیدید، کار جراحی دندان های عقل و نهفته را با خیال راحت به آن‌ها بسپارید. کلینیک دندانپزشکی آریل دنتال، هم‌سطح با استانداردهای جهانی در قلب ایران آماده ارائه خدمات به شماست.
سوالات متداول
دندان آسیای سوم که به علت نداشتن فضای کافی به طور کامل رشد نکرده است را دندان نهفته می‌گویند و برای پیشگیری از مشکلات جدی دهان و دندان باید جراحی شود.
در حین عمل جراحی، محدوده فک و لثه بی حس است و بیمار دردی را احساس نخواهد کرد. عوارض پس از عمل نیز با مسکن کنترل خواهد شد.
درد و تورم پس از جراحی معمولا ۱ تا دو روز بعد از عمل از بین می‌رود و فرد می‌تواند به محل کار یا تحصیل برگردد. در برخی از موارد دوران نقاهت بین ۱ تا دو هفته طول می‌کشد.
اگرچه تشخیص قطعی دندان نهفته با عکسبرداری و نظر دندانپزشک ممکن است، اما گاهی خونریزی لثه، درد در صورت و فک یا بوی بد دهان هم می‌تواند نشانه‌ای از داشتن دندان عقل نهفته باشد.
اگر ملاک انتخاب بهترین مرکز تخصص و تجربه تیم جراحی، امکانات و تجهیزات کلینیک، کادر درمان دلسوز و قیمت مناسب باشد، کلینیک دندانپزشکی آریل دنتال بهترین مرکز برای ارائه خدمات به شماست.
