آیا دندان ایمپلنت خراب می‌شود؟ نکات طلایی نگهداری

ایمپلنت دندان یکی از موفق‌ترین درمان‌های دندانپزشکی محسوب می­شود که با درصد بالای موفقیت خود، بسیاری از بیماران را از دردسرهای دندان‌های مصنوعی سنتی نجات داده است. با این حال، هنوز هم بیمارانی که قصد انجام این کار را دارند، با چالش­های مختلفی روبرو هستند.

یکی از سوالاتی که از زبان بیماران، بارها تکرار می‌شود این است که آیا دندان ایمپلنت خراب میشود یا برای همیشه سالم باقی می­ماند؟ در واقع، پاسخ این سوال را نمی‌توان به شکل ساده و در یک کلمه بیان کرد. ایمپلنت در اصل یک ساختار بسیار مقاوم است، اما عوامل متعددی همچون شرایط بیمار، رعایت مراقبت‌های بهداشتی، انتخاب متخصص باتجربه و وضعیت استخوان فک، در طولانی ‌مدت می‌توانند بر موفقیت آن تاثیر بگذارند. ایمپلنت هم مانند هر ساختار زیستی یا مصنوعی دیگری ممکن است دچار مشکل شود. با این حال، خبر خوب این است که با رعایت صحیح اصول مراقبت، انتخاب جراح دندانپزشک ماهر و رعایت بهداشت دهان و دندان­ها، خرابی ایمپلنت به ندرت اتفاق می­افتد. به همین دلیل، شناخت دلایل خرابی و نکات پیشگیری، نقش مهمی در افزایش طول عمر ایمپلنت دارد.

فهرست مطالب:

• ساختار ایمپلنت دندان
• آیا دندان ایمپلنت خراب میشود؛ بررسی دلایل
• مهم­ ترین دلایل دیرهنگام شکست ایمپلنت دندان
• نشانه‌های خراب شدن ایمپلنت
• روش‌های درمان پس از ایمپلنت ناموفق
• نکات طلایی مراقبت برای افزایش عمر ایمپلنت

ساختار ایمپلنت دندان

برای این­که بدانیم آیا دندان ایمپلنت خراب میشود، ابتدا باید ساختار آن را بشناسیم. به طور کلی، ایمپلنت از سه بخش تشکیل شده است: پایه ایمپلنت، روکش دندان و اباتمنت (اتصال ‌دهنده). پایه ایمپلنت به صورت پیچ به فک متصل می‌شود و از جنس تیتانیوم یا سرامیک‌های خاص است. پایه مقاومت بالایی در برابر فشار و آسیب‌ها دارد. روکش دندان نیز از موادی مانند پرسلین یا رزین ساخته می‌شود و به لحاظ ظاهری، شکلی مشابه دندان‌های طبیعی دارد. اگر چه ایمپلنت‌ها با دقت بالا طراحی و ساخته می‌شوند، اما در برخی شرایط ممکن است دچار مشکل شوند. در واقع خرابی ایمپلنت می­تواند در هر یک از این سه بخش اتفاق بیفتد:

• لق شدن فیکسچر ایمپلنت (شایع‌ترین و مهم‌ترین مورد)
• شل شدن پیچ اباتمنت ایمپلنت
• شکستگی یا آسیب روکش ایمپلنت

برای هر یک از این موارد، روش­های ترمیمی مختلفی وجود دارد.

آیا دندان ایمپلنت خراب میشود؛ بررسی دلایل

اگر چه ایمپلنت دندان از نظر دوام و استحکام بسیار قابل اعتماد و پایدار است، اما عواملی وجود دارند که می‌توانند باعث بروز مشکلات و خرابی در ایمپلنت شوند. این عوامل را می­توان به دو دسته دلایل زودهنگام و دیرهنگام خرابی ایمپلنت تقسیم کرد.

یکی از نگرانی‌های شایع، احساس حرکت در ایمپلنت است. درک علت تکان خوردن ایمپلنت می‌تواند به شما کمک کند تا تفاوت بین یک مشکل جدی در استخوان فک و یک مسئله مکانیکی ساده‌تر را تشخیص دهید. در بسیاری از موارد، این حرکت ناشی از خود پایه نیست، بلکه مربوط به قطعات پروتزی است و شناخت علت لق شدن پیچ ایمپلنت می‌تواند از نگرانی بی‌مورد شما بکاهد.

 دلایل زودهنگام خراب شدن ایمپلنت

خرابی زودهنگام ایمپلنت دندان اغلب در ۱ تا ۳ ماه اول رخ می‌دهد؛ یعنی زمانی که ایمپلنت هنوز در حال جوش خوردن به استخوان فک است. به طور کلی، این مرحله حساس‌ترین مرحله درمان محسوب می‌شود. اگر چه دندان‌های ایمپلنت معمولاً در ابتدا با موفقیت در فک بیمار قرار می‌گیرند، اما در برخی موارد ممکن است مشکلاتی پیش آید که باعث خرابی یا شکستگی ایمپلنت شود. دلایل زودهنگام خرابی ایمپلنت عبارتند از:

عفونت پس از جراحی:

عفونت، یکی از شایع‌ترین دلایل برای شکست ایمپلنت دندان است که می‌تواند بر اثر دلایل مختلفی از جمله رعایت نکردن بهداشت دهان، مصرف نکردن آنتی‌بیوتیک‌های تجویز شده، گیر کردن مواد غذایی بین بخیه‌ها و وجود بیماری‌های لثه قبل از کاشت ایمپلنت به وجود آید. باعث می‌شود استخوان نتواند به ‌درستی به ایمپلنت جوش بخورد و در نهایت، پایه تیتانیومی لق می‌شود.

فشار بیش از حد در روزهای اول:

در روزهایی ابتدایی کاشت، ایمپلنت دندان هنوز با استخوان فک یکپارچه نشده است و نیاز به زمان بیشتری دارد. فشارهایی مثل جویدن غذای سفت، فشردن دندان‌ها به هم و ضربه می‌تواند روند جوش خوردن را مختل کند. این نوع خرابی معمولاً بدون درد نیست و بیمار متوجه تکان ‌خوردن تاج می‌شود.

مشکلات استخوان فک:

گاهی اوقات کیفیت استخوان برای تحمل ایمپلنت دندان مناسب نیست. در برخی موارد، بیمارانی که سابقه تحلیل استخوان دارند، نیازمند پیوند استخوان هستند. استخوان ضعیف و متخلخل قادر نیست پایه ایمپلنت را محکم نگه دارد.

سیگار و دخانیات:

نیکوتین موجب تنگ ‌شدن عروق و کاهش اکسیژن ‌رسانی می‌شود. این موضوع روند جوش خوردن استخوان را چندین برابر کُند و حتی در برخی موارد، متوقف می‌کند. تجربه نشان داده است که درصد زیادی از خرابی‌های زودهنگام ایمپلنت مربوط به مصرف دخانیات است.

بیماری‌های کنترل ‌نشده:

بعضی از بیماری­ها مانند دیابت کنترل ‌نشده، مشکلات انعقاد خون یا ضعف سیستم ایمنی می‌توانند خطر خرابی زودهنگام ایمپلنت دندان را افزایش دهند.

کاشت در زاویه اشتباه:

اگر ایمپلنت دندان در زاویه درست نصب نشود، ممکن است فشار اضافی به آن وارد شود. این امر می­تواند به شکستگی یا حرکت ایمپلنت منجر گردد.

ساخت و کیفیت مواد اولیه:

استفاده از ایمپلنت‌هایی که از کیفیت پایین‌تری برخوردار هستند، یکی از دلایل رایج شکست زودهنگام ایمپلنت به شمار می­ آیند.

مهم­ترین دلایل دیرهنگام شکست ایمپلنت دندان

در این­جا این سوال مطرح است که چرا ایمپلنتی که سال‌ها سالم بوده، ناگهان دچار مشکل می‌شود؟ در واقع، عوامل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند در بلند‌مدت، باعث خرابی ایمپلنت دندان شوند. به طور معمول، این مشکلات پس از چند سال از نصب ایمپلنت رخ می‌دهند. از دلایل اصلی شکست ایمپلنت در این حالت، می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مشکلات لثه: بیماری‌های لثه مانند ژنژیویت و پریودنتیت می‌توانند به بافت‌های اطراف ایمپلنت آسیب وارد کنند. در صورت عدم درمان به موقع، منجر به شل شدن یا از دست رفتن ایمپلنت خواهند شد.
• ضربه یا فشار دائمی: فشارهای مداوم مثل دندان ‌قروچه، در طولانی ‌مدت باعث آسیب به اباتمنت یا خود پایه ایمپلنت می­شود.
• شکستگی یا فرسایش روکش: روکش ایمپلنت ممکن است به مرور زمان دچار فرسایش شود یا بر اثر فشار و ضربه بشکند. این مورد نسبتاً شایع است و به راحتی می­توان آن را ترمیم کرد.
• تحلیل استخوان فک: گاهی اوقات، به مرور زمان و به دلیل بیماری‌های استخوانی یا مشکلات لثه، استخوان اطراف ایمپلنت تحلیل می‌رود.
• بهداشت نامناسب دهان و دندان­ها: مسواک نزدن به صورت مرتب، عدم استفاده از نخ دندان یا جرم‌گیری دوره‌ای، باعث تجمع باکتری‌ها و ایجاد التهاب گسترده در لثه می‌شود.
• بیماری‌های دیگر: مشکلات تیروئید، پوکی استخوان و مصرف برخی داروهای خاص می‌توانند بر طول عمر ایمپلنت، تاثیر منفی داشته باشند.

نشانه‌های خراب شدن ایمپلنت

چه هشدارهایی نشان می‌دهد که زمان مراجعه به دندانپزشک است؟ به طور کلی، این علائم را پس از انجام ایمپلنت دندان جدی بگیرید. بسیاری از بیماران هنگام مشاهده این نشانه‌ها از خود می‌پرسند که آیا دندان ایمپلنت خراب میشود و همین پرسش می‌تواند زنگ خطری برای مراجعه به دندانپزشک باشد.

• درد غیرعادی و مداوم
• خونریزی مکرر اطراف لثه
• احساس لق شدن تاج
• طعم یا بوی بد دائمی
• عقب ‌رفتن لثه دور ایمپلنت
• درد هنگام جویدن
• تورم و خروج چرک

این علائم اغلب نشان ‌دهنده آغاز روند خرابی ایمپلنت دندان هستند و به درمان فوری نیاز دارند.

روش‌های درمان پس از ایمپلنت ناموفق

با توجه به نوع مشکل پیش آمده برای ایمپلنت، درمان‌ها متفاوت خواهند بود. از رایج­ترین روش­های درمانی برای خرابی ایمپلنت دندان می­توان این موارد را نام برد:

• جایگزینی ایمپلنت: در صورتی که ایمپلنت به طور کامل از فک خارج شده باشد، ممکن است لازم باشد که یک ایمپلنت جدید جایگزین آن شود.
• ترمیم روکش ایمپلنت: اگر مشکل فقط مربوط به روکش باشد، دندانپزشک می‌تواند روکش ایمپلنت را تعویض یا ترمیم کند.
• درمان بیماری لثه: اگر شکست ایمپلنت به دلیل بیماری‌های لثه باشد، درمان‌های مختلفی مانند تمیز کردن عمقی دندان‌ها و استفاده از داروهای آنتی­بیوتیک تجویز خواهد شد.

نکات طلایی مراقبت برای افزایش عمر ایمپلنت

به یاد داشته باشید که پیشگیری از خرابی ایمپلنت، بسیار راحت‌تر، ارزان‌تر و بی­دردسرتر از درمان خواهد بود. برای پیشگیری از شکست ایمپلنت دندان و افزایش طول عمر آن، رعایت نکات خاصی ضروری است. مهم‌ترین اصول پیشگیری و مراقبت‌های ضروری بعد از ایمپلنت برای ماندگاری بیشتر عبارت است از:

• رعایت بهداشت دهان و دندان: یکی از مهم‌ترین نکات در نگهداری ایمپلنت، رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به صورت روتین، به جلوگیری از بیماری‌های لثه و در نتیجه، ماندگاری بیشتر ایمپلنت کمک می‌کند.
• اجتناب از مصرف مواد غذایی سخت: از مصرف مواد غذایی یا نوشیدنی‌های بسیار سخت مانند یخ یا آب‌نبات‌های سفت خودداری کنید.
• مراجعه منظم به دندانپزشک: برای اطمینان از سلامت ایمپلنت‌، باید به طور منظم به دندانپزشک مراجعه نمایید. دندانپزشک با بررسی و معاینه دقیق، می‌تواند مشکلات پنهان را شناسایی و درمان کند.
• استفاده از محافظ دندان در زمان خواب: اگر عادت به دندان ‌قروچه دارید یا در هنگام خواب دندان‌های خود را به هم فشار می‌دهید، استفاده از محافظ دندان از آسیب به ایمپلنت جلوگیری می­کند.

آیا دندان ایمپلنت خراب میشود؟ پاسخ به پرتکرارترین سوال بیماران

 ایمپلنت دندان‌ با مراقبت و نگهداری صحیح، عمر طولانی خواهد داشت و می‌تواند به عنوان یک جایگزین مطمئن برای دندان‌های طبیعی به کار رود. با توجه به این­که ایمپلنت‌ها ساختار بسیار مقاومی دارند، اگر اقدامات بهداشتی و مراقبتی به طور صحیح انجام شوند، احتمال خراب شدن ایمپلنت به طرز چشمگیری کاهش خواهد یافت. همچنین، در سال‌های اخیر استفاده از ایمپلنت دیجیتال نیز رواج بیشتری پیدا کرده است و بسیاری از بیماران به دلیل دقت بالاتر این روش، آن را انتخاب می­کنند. این انتخاب احتمال شکست ایمپلنت را به حداقل ممکن می‌رساند. هر چند در این روش پیشرفته هم استمرار در رعایت بهداشت نقش تعیین ‌کننده‌ای در ماندگاری ایمپلنت دارد.

به طور خلاصه، برای پاسخ به این سوال که آیا دندان ایمپلنت خراب میشود، باید بگوییم در صورتی که به خوبی از آن مراقبت شود، خراب شدن ایمپلنت بعید است، اما با بی‌توجهی به مراقبت‌های بهداشتی، احتمال بروز مشکل وجود دارد.

سوالات متداول