حتماً تا به حال برایت پیش آمده یا شنیده‌ای که دندانی آسیب ببیند یا به شدت پوسیده شود، به طوری که دیگر ترمیم‌های معمولی مثل پر کردن جواب ندهد. در این شرایط تاج یا روکش دندان یکی از بهترین راهکارهاست که توسط دندانپزشک توصیه می‌شود.
اما واقعاً تاج دندان چیست و چه زمانی بهترین انتخاب است؟ اگر این سوالات برایت پیش آمده، این مقاله دقیقاً برای تو نوشته شده است.
تاج دندان چیست؟
دندان انسان از دو بخش اصلی ساخته شده؛ یک بخش ریشه که داخل لثه قرار دارد و بخش دیگر تاج که همان قسمت قابل دیدن و سفید رنگ دندان است و اصلی‌ترین نقش را هم در جویدن و زیبایی لبخندمان دارد.
جتما بخوانید:مراحل لمینت دندان چگونه است؟ با تصویر
وقتی تاج اصلی دندان به هر دلیلی مثل پوسیدگی، شکستگی، عصب‌کشی، ترک یا دیگر آسیب‌ها دچار مشکل جدی شود، بهترین راه برای حفظ دندان و جلوگیری از کشیدن آن، تاج گذاشتن است.
تاج در واقع یک کلاهک مقاوم و معمولاً از جنس سرامیک، پرسلین، فلز یا ترکیبی از این مواد است که روی دندان قرار می‌گیرد و ظاهر و عملکرد طبیعی دندون را بازمی‌گرداند.
انواع تاج دندان
تاج انواع مختلفی دارد که بسته به شرایط دندون تو، توصیه دندانپزشک و بودجه‌ای که می‌خواهی صرف کنی، می‌شود یکی از آن‌ها را انتخاب کرد:
تاج فلزی
متخصصین دندان‌سازی در ساخت این تاج از فلزهای مستحکمی مثل نیکل، کروم، طلا و پالادیوم استفاده می‌کنند. استحکام این فلزات بسیار مناسب بوده و ماندگاری طولانی‌تری دارند. همچنین از دیگر فواید استفاده از فلزات در ساخت تاج دندون، تراش کمتر مینای دندان قبل از چسباندن تاج است. اما این متریال فلزی بی ایراد هم نیست. بزرگترین مشکل این جنس تاج مصنوعی، رنگ آن است. به همین خاطر از تاج دندان‌هایی که با متریال فلزی ساخته می‌شود، برای دندان‌های آسیاب که کمتر از دندان‌های جلویی در معرض دید هستند استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید:جراحی لیفت لثه؛ راز لبخندی زیبا و جذاب
مزایا
- ماندگاری بسیار بالا.
- مقاومت فوق‌العاده در برابر شکستگی یا ترک.
معایب
- ظاهر غیرطبیعی به دلیل رنگ فلزی.
تاج پرسلینی (چینی)
تاج‌های پرسلینی کاملاً از جنس چینی/پرسلین ساخته می‌شوند و از لحاظ ظاهر شباهت زیادی به دندان طبیعی دارند. به دلیل ظرافت و زیبایی، اغلب برای دندان‌های جلویی که در معرض دید قرار دارند انتخاب می‌شوند.
مزایا
- شباهت بسیار زیاد به دندان واقعی.
- ظاهر طبیعی و زیبا.
معایب
- نسبت به سایر انواع تاج‌ها (مثل فلزی) کمتر مقاوم هستند.
- ممکن است در برابر فشار زیاد جویدن دچار شکستگی شوند.
تاج سرامیکی
این نوع تاج تماماً از سرامیک ساخته می‌شود و ترکیبی از زیبایی و دوام است. تاج‌های سرامیکی از دندان طبیعی قابل تشخیص نیستند و برای افرادی که به فلز حساسیت دارند گزینه مناسبی هستند.
مزایا
- ظاهر طبیعی با رنگ مشابه دندان.
- ضدحساسیت و مناسب برای بیمارانی که به فلز حساسیت دارند.
معایب
- مقاومت کمتری نسبت به ترکیبات فلزی (مثلاً فلز-پرسلین) دارند.
- قیمت بالاتر نسبت به بسیاری از تاج‌های دیگر.
تاج رزینی
تاج‌های رزینی از پلاستیک فشرده یا نوع خاصی از رزین ساخته می‌شوند. این نوع تاج‌ها به دلیل هزینه کمتر، گزینه‌ای اقتصادی هستند. اما در مقایسه با سایر تاج‌ها از استحکام و ماندگاری کمتری برخوردارند.
مزایا
- هزینه کم و اقتصادی.
- مناسب برای استفاده کوتاه‌مدت.
معایب
- دوام کم و احتمال شکستن یا فرسایش.
- تغییر رنگ در بلندمدت.
تاج ترکیبی فلز و پرسلین
در ساخت این نوع تاج، به طور همزمان از فلز و پرسلین استفاده می‌شود. بیس تاج با فلز ساخته شده و ماندگاری بسیار بالایی دارد، ظاهر تاج هم برای این که بیشترین شباهت را به دندان داشته باشد، با پرسلین ساخته می‌شود.
از بزرگترین ایرادهایی وارد به این نوع تاج مصنوعی دندون، احتمال ایجاد ساییدگی در دندان‌های مجاور و امکان لب‌پریدگی مواد پرسلین ودر معرض دید قرار گرفتن فلز است.
مزایا
- استحکام و دوام بالا به دلیل فلز پایه.
- ظاهر طبیعی‌تر نسبت به تاج‌های تمام فلزی.
معایب
- در برخی موارد ممکن است لبه‌های فلزی آن مشخص باشد.
- احتمال شکستن یا فرسایش لایه پرسلین وجود دارد.
تاج موقت
همان‌طور که از نامش پیداست، این نوع تاج به صورت موقتی روی دندان قرار داده می‌شود، تا زمانی که تاج دائمی آماده و نصب شود. تاج موقت عمدتاً از مواد ساده‌تر مثل آکریلیک یا رزین معمولی ساخته می‌شود.
کاربردها
- محافظت از دندان تراش‌خورده پس از آماده‌سازی.
- حفظ عملکرد و زیبایی موقت دندان.
حتما بخوانید:پانسمان دندان موقت: راهکاری جامع برای درمان موقت دندان درد
چطور تاج دندان مناسب انتخاب کنیم؟
برای انتخاب تاج مناسب، باید عواملی مثل نوع آسیب دندان، موقعیت دندان در دهان، بودجه مالی و حساسیت‌های پزشکی فرد در نظر گرفته شود. دندانپزشک با بررسی دقیق شرایط دهان و دندان، بهترین گزینه را توصیه می‌کند.
چه زمانی تاج دندان لازم می‌شود؟
در این موارد دندانپزشک معمولاً تاج گذاشتن را توصیه می‌کند.
- اگر پوسیدگی آنقدر باشد که با پر کردن ساده نشود دندان را بازسازی کرد.
- تاج مثل یک محافظ از دندان آسیب‌دیده نگهداری می‌کند.
- چون بعد از عصب‌کشی دندان حساس و شکننده‌تر می‌شود، تاج برای مراقبت و دوام آن بسیار مهم است.
- دندان بدرنگ، نامرتب یا دچار بدشکلی را با تاج می‌توان زیباتر و هماهنگ‌تر کرد.
- گاهی برای ثابت کردن دندان جدید یا بریج، به تاج روی دندان‌های کناری نیاز است.
حتما بخوانید:مراحل لمینت دندان چگونه است؟ با تصویر
مراحل تاج گذاشتن دندان
خیلی‌ها فکر می‌کنند پروسه تاج گذاشتن پیچیده است، اما با یک دندانپزشک خوب این روند معمولاً راحت و بدون دردسر انجام می‌شود. مراحلش معمولاً به این صورت است.
- دکتر درباره وضعیت دندان بررسی کامل انجام می‌دهد.
- دندان باید کمی تراشیده شود تا تاج جدید به خوبی روی آن بنشیند.
- یک قالب دقیق از دندان ساخته می‌شود تا تاج کاملاً اندازه و فرم دندون تو باشد.
- تا زمان آماده شدن تاج اصلی، یک روکش موقت نصب می‌شود.
- در ویزیت بعدی، تاج اصلی روی ذندون قرار می‌گیرد و ثابت می‌شود.
مراقبت‌های بعد از تاج دندان گذاشتن
این نکته مهم را باید درنظر داشته باشید که تاج گذاشتن، دندان را نسبت به دندان اصلی، آسیب‌پذیرتر می‌کند. شما برای دوام و زیبایی بیشتر تاج مصنوعی، باید به مراقبت‌ها بیشتر توجه کنید. در ادامه مهم‌ترین نکاتی که باید در مراقبت از تاج دندون رعایت کنید را به شما خواهیم گفت:
- تا حد امکان مواد غذایی سفت یا سخت (مثل یخ و آجیل‌های سفت) را با دندان روکش شده نجوی.
- مسواک زدن روزانه و استفاده مرتب از نخ دندان را فراموش نکن.
- با دندان‌هایت اشیای سخت (مثل درِ بطری یا خودکار و مداد) را باز نکن.
- اگر عادت دندان قروچه داری، حتماً از دندانپزشک بخواه گارد شب مخصوص تهیه کند.
- هرگونه احساس لق شدن یا ترک خوردگی تاج را به سرعت به پزشک اطلاع بده.
فرق تاج دندان با روکش و لمینت چیست؟
این سوال هم خیلی رایج است و شاید تو هم در حستوجوی این جواب باشی!
حتما بخوانید:فرق لمینت و کامپوزیت دندان در چیست؟ بررسی تخصصی مزایا و معایب هر روش
تاج دندان تمام سطح دندان را می‌پوشاند و برای دندان‌هایی که آسیب زیادی دیده‌اند استفاده می‌شود.
روکش یا لمینت دندان فقط سطح جلویی دندان را می‌پوشاند و بیشتر برای زیبایی است و برای دندان‌های جلویی مناسب است که مشکل پوسیدگی شدید ندارند.
چه کسانی نباید تاج دندان بگذارند؟
- افرادی که بیماری لثه فعال دارند؛ تا زمانی که التهاب و مشکلات لثه درمان نشده، تاج توصیه نمی‌شود.
- اگر دندان پایه به شدت تخریب شده یا لق باشد، اول باید ساختار دندان ترمیم یا ایمپلنت جایگزین شود.
- کسانی که به بهداشت دندانشان اهمیت نمی‌دهند، چون تاج هم نیاز به مراقبت ویژه دارد.
- افرادی با دندان قروچه شدید و عدم استفاده از محافظ شب، تاج‌شان زودتر ساییده و خراب می‌شود.
جمع‌بندی و معرفی بهترین کلینیک دندانپزشکی تهران
همان‌طور که دیدی، تاج گذاشتن دندان راهکاری مدرن و مطمئن برای حفاظت و زیبایی دندان‌های آسیب‌دیده است. مهم‌ترین نکته، مشورت با یک دندانپزشک متخصص و رعایت مراقبت‌های بعد از درمان است.
اگر به دنبال مرکزی مطمئن و تخصصی برای مشاوره، بررسی و تاج گذاشتن دندان هستی، کلینیک دندانپزشکی آریل دنتال در نیاوران با کادر مجرب و جدیدترین تجهیزات، بهترین گزینه است.
مشاوره تخصصی و معاینه اولیه رایگان است و امکان پرداخت اقساطی هم وجود دارد.
برای دریافت وقت یا مشاوره می‌توانی با این شماره تماس بگیری: ۰۲۱۹۱۰۰۴۴۸۸
آدرس: تهران، نیاوران، کلینیک دندانپزشکی آریل دنتال
