آبسه دندان یکی از عارضه‌های رایج دهانی است که ممکن است هر فردی، بدون توجه به سن یا شرایط جسمانی، با آن مواجه شود. این بیماری دهانی در اثر فعالیت باکتری‌ها و تجمع عفونت در بافت‌های دهان ایجاد شده و می‌تواند مشکلات جدی برای سلامت دهان و حتی دیگر نقاط بدن به وجود آورد. در این مقاله تلاش کرده‌ایم به طور کامل به علل بروز، انواع، علائم و روش‌های درمان این مشکل دهانی بپردازیم.
آبسه دندان چیست؟
آبسه دندان نوعی کیسه عفونی و پر از چرک است که در اطراف دندان یا لثه‌ها تشکیل می‌شود. این عفونت می‌تواند ناشی از پوسیدگی‌های عمیق دندان، بهداشت نامناسب دهان و یا عفونت‌های باکتریایی باشد. اگر این کیسه عفونی به موقع درمان نشود، ممکن است به دیگر قسمت‌های بدن مثل فک، گردن و حتی سر منتقل شود و عوارض جدی‌تری را به دنبال داشته باشد. بنابراین تشخیص و درمان به‌موقع آبسه ضروری است.
حتما بخوانید:درمان ریشه دندان ;Root Canal Therapy تمام آنچه باید بدانید!
عوامل ایجاد آبسه دندان
دلایل مختلفی وجود دارد که به توسعه آبسه دندان کمک می‌کند. مهم‌ترین آن‌ها شامل:
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: رعایت نکردن منظم مسواک زدن و نخ دندان می‌تواند باعث تجمع باکتری‌ها در دهان شود.
بیماری‌های لثه: بیماری‌هایی مانند ژنژیویت یا پریودنتیت، بافت‌های دهان را آسیب‌پذیر کرده و احتمال ایجاد آبسه را افزایش می‌دهند.
پوسیدگی‌های عمیق دندان: پوسیدگی‌هایی که به ریشه دندان برسند می‌توانند منجر به عفونت و تشکیل آبسه شوند.
آسیب‌های دندانی: شکستگی یا ترک خوردن دندان، امکان ورود باکتری‌ها و ایجاد عفونت را فراهم می‌کند.
رژیم غذایی مملو از قند: مصرف بیش از حد مواد قندی و نوشیدنی‌های گازدار، محیط مناسبی را برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند.
علائم آبسه دندان
آبسه دندان به دلیل عفونی بودن و فشار ناشی از چرک، با علائمی همراه است که شدت و نوع آن‌ها می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. مهم‌ترین علائم عبارت‌اند از:
- درد شدید و ضربان‌دار که معمولاً با گذشت زمان افزایش می‌یابد.
- تورم در نواحی اطراف دندان یا لثه، اغلب با قرمزی همراه است.
- بوی بد دهان و طعم ناخوشایند: ناشی از انتشار چرک به درون دهان.
- تب در موارد شدیدتر، ممکن است تب و لرز ظاهر شود.
- دشواری در جویدن، بلعیدن یا حتی باز کردن دهان.
- حساسیت به گرما، سرما و فشار.
- مشاهده جوش یا برآمدگی پر از چرک روی لثه.
انواع آبسه دندان
آبسه دندان ممکن است در بخش‌های مختلف دندان یا لثه ایجاد شود. بسته به محل و دلیل عفونت، آبسه‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند.
آبسه پریودنتال
این نوع آبسه در اثر گیر کردن اجسام خارجی (مانند خرده‌های غذا) بین دندان و لثه ایجاد می‌شود. آبسه پریودنتال می‌تواند بر استخوان‌های مجاور دندان نیز تأثیر بگذارد و نیازمند درمان تخصصی است.
آبسه پری آپیکال
این آبسه در نوک ریشه دندان شکل می‌گیرد و به دلیل پوسیدگی عمیق یا آسیب دندانی رخ می‌دهد. درد ناشی از آن به مرور زمان افزایش یافته و ممکن است در جویدن غذا بدتر شود.
آبسه ژنژیوال
این نوع آبسه در بین دندان و خط لثه ایجاد می‌شود؛ و اغلب به دلیل مسواک نزدن منظم یا عفونت‌های ناشی از گیر کردن غذا شکل می‌گیرد.
آبسه پس از عصب‌کشی
گاهی اوقات پس از درمان عصب‌کشی و باقی ماندن قسمتی از ریشه دندان، عفونت می‌تواند تجمع کرده و آبسه ایجاد کند.
آبسه دندان عقل
به دلیل سختی تمیز کردن دندان‌های عقل در انتهای دهان، این دندان‌ها اغلب مستعد پوسیدگی و تشکیل آبسه هستند.
روش‌های درمان آبسه دندان
آبسه دندان نیازمند اقدام فوری و درمان مناسب است تا از گسترش عفونت به سایر قسمت‌های بدن جلوگیری شود. بسته به شدت و نوع آبسه، پزشک می‌تواند روش‌های زیر را به کار گیرد.
تخلیه آبسه
پزشک با استفاده از یک برش کوچک، چرک داخل کیسه آبسه را تخلیه می‌کند. این روش برای کاهش سریع درد و فشار بسیار موثر است.
آنتی‌بیوتیک درمانی
در موارد حاد، پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. مصرف این داروها تحت نظر پزشک و طبق دوز مشخص شده ضروری است.
عصب‌کشی
اگر عفونت به ریشه دندان رسیده باشد، درمان ریشه یا عصب‌کشی برای حذف عفونت و حفظ دندان انجام می‌شود.
کشیدن دندان
در صورتی که دندان آسیب ببیند یا لق شود، ممکن است دندان به طور کامل کشیده شود.
درمان‌های خانگی آبسه (موقتی)
اگر به پزشک دسترسی ندارید و درد شما شدید است، می‌توانید از روش‌های خانگی زیر برای کاهش موقت علائم استفاده کنید.
- شستشوی دهان با آب‌نمک خاصیت ضدباکتریایی آب‌نمک می‌تواند التهاب را کاهش دهد.
- کمپرس سرد برای کاهش تورم، کمپرس یخ روی قسمت متورم قرار دهید.
- روغن میخک این اسانس در کاهش درد و ضدعفونی کردن محل آبسه موثر است.
- جوش شیرین نصف قاشق غذاخوری جوش شیرین را با آب ولرم مخلوط کرده و دهان خود را با آن شستشو دهید.
این روش‌ها تنها به صورت موقتی عمل کرده و جایگزین مراجعه به پزشک نیستند.
حتما بخوانید: درمان لثه تحلیل رفته بدون جراحی
پیشگیری از آبسه دندان
راهکارهای زیر می‌توانند به شما در حفظ سلامت دندان‌ها و جلوگیری از آبسه کمک کنند.
- مسواک زدن منظم (حداقل دو بار در روز) با خمیر دندان حاوی فلوراید.
- استفاده از نخ دندان برای حذف غذاهای مانده بین دندان‌ها.
- کاهش مصرف شکر و مواد قندی.
- جرم‌گیری منظم دندان‌ها توسط دندانپزشک.
- تعویض مسواک هر سه ماه یک‌بار.
- مراجعه به دندانپزشک برای چکاپ‌های دوره‌ای.
آبسه دندان در کودکان
دندان‌های شیری کودکان نیز مستعد آبسه هستند. عدم توجه به این مشکل می‌تواند به عوارضی مانند آسیب به دندان‌های دائمی و حتی بیماری‌هایی مانند روماتیسم مفصلی منجر شود. در صورت مشاهده تب، بوی بد دهان، یا تورم در اطراف لثه کودک، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
آبسه دندان در دوران بارداری
زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی ممکن است به این مشکل دچار شوند. اما از مصرف خودسرانه داروها پرهیز کرده و در اسرع وقت با پزشک مشورت کنند. رعایت بهداشت دهان و دندان در این دوران بسیار اهمیت دارد.
عوارض درمان نکردن آبسه دندان
عدم درمان آبسه دندان می‌تواند منجر به عفونت‌های جدی و مشکلات زیانباری شود، از جمله:
- سپسیس (عفونت خون)
- سلولیت (عفونت بافتی)
- تخریب لثه و نیاز به لیفت لثه
- عفونت سینوسی یا حتی آبسه مغزی
کلینیک تخصصی آریل دنتال بهترین انتخاب برای درمان آبسه دندان
آبسه دندان می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند و برای درمان کامل آن نیاز به مراجعه به یک کلینیک تخصصی دارید. کلینیک تخصصی آریل دنتال با بهره‌گیری از تکنولوژی پیشرفته و تیمی مجرب، خدمات درمانی کامل و باکیفیتی برای انواع مشکلات دندانی ارائه می‌دهد.
📍 آدرس: نیاوران، خیابان باهنر، بعد از سه راه یاسر، پلاک 284، طبقه همکف
📞 شماره تماس: 02191004488
